Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι, τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο, βιώνουμε μια συνεχόμενη άνοδο στις τιμές, η οποία έχει συρρικνώσει το διαθέσιμο εισόδημα. Ο πληθωρισμός έχει μεν υποχωρήσει αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει υποχωρήσει και η ακρίβεια.
Σε αυτό το πλαίσιο, δηλαδή της ακρίβειας και του αυξημένου κόστους, οι επιχειρήσεις προβαίνουν σε διάφορες ενέργειες προκειμένου, από τη μία, να διατηρήσουν τις τιμές χαμηλές για να ανταποκριθούν στη μειωμένη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών αλλά, από την άλλη, να εξισορροπήσουν το κόστος προκειμένου να είναι βιώσιμες.
Αυξημένο κόστος
Ο γενικός γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου, Μάριος Αντωνίου, ανέφερε στον «Π» ότι το αυξημένο κόστος προβληματίζει τις εταιρείες του λιανικού εμπορίου.
Σημείωσε ότι όλοι οι παράμετροι που συνθέτουν το λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων (ενοίκια, κόστος ενέργειας, εργατικό, κόστος εισαγωγών, πρώτες ύλες) είναι αυξημένες.
Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε, οι υπεραγορές προσφέρουν εναλλακτικές επιλογές στους καταναλωτές με τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (private labels), τα οποία γνωρίζουν μεγάλη άνθηση τα τελευταία χρόνια.
Τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τόνισε, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τα άλλα προϊόντα, ωστόσο είναι πιο φθηνά και προσιτά στους καταναλωτές. Την ίδια ώρα, υπέδειξε, τα προϊόντα αυτά έχουν και πολλαπλά οφέλη για την οικονομία καθώς στηρίζουν τους ντόπιους παραγωγούς. Παράλληλα, σημείωσε, οι εταιρείες προχωρούν σε εισαγωγές πιο φθηνών εναλλακτικών προϊόντων.
Σε ό,τι αφορά τα είδη ένδυσης, σύμφωνα με τον κ. Αντωνίου, οι εταιρείες προσφέρουν πιο φθηνές επωνυμίες για να δώσουν εναλλακτικές επιλογές στους καταναλωτές.
Δύσκολη η εξίσωση
Ο γενικός γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Κέντρων Αναψυχής (ΠΑΣΙΚΑ), Φάνος Λεβέντης, επεσήμανε από την πλευρά του στον «Π» ότι η εξίσωση είναι δύσκολη καθώς οι δαπάνες είναι υπέρμετρα αυξημένες και δεν φαίνεται στον ορίζοντα οποιαδήποτε προοπτική μείωσής τους.
Σύμφωνα με τον κ. Λεβέντη, «προσπαθούμε να ισορροπήσουμε τις λειτουργικές δαπάνες με τις τιμές πώλησης, οι οποίες πρέπει να είναι ελκυστικές λόγω και της κατάστασης των νοικοκυριών, την ίδια ώρα ωστόσο θα πρέπει να βοηθούν στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων».
Όπως σημείωσε, οι εταιρείες προσπαθούν με διάφορες προσπάθειες, όπως είναι η μείωση της ενέργειας, να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια. Παράλληλα, πρόσθεσε, οι επιχειρήσεις προσπαθούν να περιορίσουν τη σπατάλη τροφίμων με ελεγχόμενες αγορές και ελεγχόμενη προετοιμασία της προσφοράς ειδών.
Σε καμία περίπτωση, υπογράμμισε, οι ενέργειες των επιχειρήσεων δεν λειτουργούν εις βάρος του επισκέπτη του χώρου, σημειώνοντας ότι η ποιότητα είναι αδιαπραγμάτευτη όπως και η ποσότητα, ανάλογα με το είδος.
Κληθείς να σχολιάσει παράπονα καταναλωτών ότι η ποσότητα ων γευμάτων είναι μειωμένη στους χώρους εστίασης, είπε ότι οι επιχειρηματίες θα πρέπει να παρακολουθούν με προσοχή τι καταναλώνεται περισσότερο και τί λιγότερο και να ελέγχουν τις σωστές ποσότητες.
Την ίδια ώρα, ο κ. Λεβέντης ανέφερε ότι υπάρχει μεγάλη αναστάτωση στον κλάδο για την προωθούμενη από το Υφυπουργείο Τουρισμού μείωση της ώρας λειτουργίας των κέντρων αναψυχής, αναφέροντας ότι, εάν υλοποιηθεί, θα οδηγήσει σε κλείσιμο επιχειρήσεων, σε χρεοκοπίες, ενώ πολλές οικογένειες θα βρεθούν στον δρόμο. Επίσης, τόνισε, θα προκληθεί μεγάλη αναστάτωση και απορρύθμιση της αγοράς κάνοντας αναφορά σε εξυπηρέτηση συμφερόντων.
Οι προσπάθειες των υπεραγορών
Η καταπολέμηση της ακρίβειας βρίσκεται πάντοτε στο επίκεντρο των προσπαθειών των υπεραγορών, είπε από την πλευρά του στον «Π» ο εκτελεστικός γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Υπεραγορών, Ανδρέας Χατζηαδάμου. Οι υπεραγορές, εξήγησε, καταβάλουν έντονες προσπάθειες για συγκράτηση των τιμών απορροφώντας πολλές φορές το αυξημένο κόστος, στο πλαίσιο πάντοτε και του ανταγωνισμού.
«Είμαστε σε επαγρύπνηση όσον αφορά την καταπολέμηση των μονοπωλιακών καταστάσεων στην αγορά», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι δυστυχώς στην Κύπρο υπάρχουν ολιγοπώλια στα καύσιμα και την ενέργεια.
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηαδάμου, οι υπεραγορές ασκούν πολλές πιέσεις στους ντόπιους παραγωγούς για μείωση των τιμών και καταπολέμηση της ακρίβειας, ενώ προχωρούν και σε εισαγωγές εναλλακτικών επιλογών για τους καταναλωτές. Την ίδια ώρα, δίνεται στήριξη στα μικρά καταστήματα.
Άλμα ακρίβειας το 2024
Παρά την υποχώρηση του πληθωρισμού, δηλαδή της ετήσιας μεταβολής των τιμών, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή ανήλθε το 2024 στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων χρόνων. Σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε ο «Π», ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή έφθασε τις 117,20 μονάδες, στο υψηλότερο τουλάχιστον επίπεδο από το 2016.
Οι τιμές καταγράφουν άνοδο 14,3% από το 2021, πριν να ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, ενώ από το 2019 πριν την πανδημία η αύξηση φθάνει το 16,3%.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο λιανικό εμπόριο, το επιχειρηματικό κλίμα σημείωσε περιορισμένη βελτίωση λόγω ενίσχυσης των προσδοκιών, που σχεδόν εξισορροπήθηκε από επιδείνωση της τρέχουσας κατάστασης.
Η συνέχιση της καθοδικής πορείας των αξιολογήσεων σχετικά με τις πωλήσεις του τελευταίου τριμήνου, σε συνδυασμό με την ανοδική πορεία των αποθεμάτων, επιβάρυναν το κλίμα τον Ιανουάριο.
Ωστόσο, τονίστηκε, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για τις πωλήσεις και τις παραγγελίες σε προμηθευτές αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, συγκρατώντας την πτώση του κλίματος.
Οι προσδοκίες για τον αριθμό των εργαζομένων παρέμειναν σταθερές στα επίπεδα του προηγούμενου μήνα, χωρίς να αναμένονται ουσιαστικές μεταβολές στην απασχόληση του κλάδου βραχυχρόνια.
Τον Ιανουάριο, οι προσδοκίες για τις τιμές πώλησης αποδυναμώθηκαν σημαντικά, καταγράφοντας τη χαμηλότερη τιμή από τον Αύγουστο του 2021.
Σύμφωνα με το τελευταίο βαρόμετρο της Cypronetwork, το ζήτημα που απασχολεί περισσότερο τους πολίτες είναι η ακρίβεια (63%).
