Ρώσοι και Τούρκοι αξιωματούχοι χρησιμοποίησαν την κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού στη νότια Τουρκία για να παρακάμψουν τις δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Μόσχα λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία το 2022, με τη μεταφορά περισσότερων από 5 δισεκατομμυρίων δολαρίωνεμμέσως από μια ρωσική τράπεζα που έχει πληγεί από τις κυρώσεις σε μια κρατική τράπεζα στην Τουρκία, ανέφερε η Wall Street Journal.
Σύμφωνα με το χρηματοδοτικό σχέδιο που ανέπτυξαν η Ρωσία και η Τουρκία, η Ρωσία μετέφερε 9 δισεκατομμύρια δολάρια από την πληγείσα από κυρώσεις ρωσική κεντρική τράπεζα στην χωρίς κυρώσεις Gazprombank, τον τραπεζικό βραχίονα της κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου της Ρωσίας, για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού του Ακούγιου στη Μερσίνη. Η κατασκευή του εργοστασίου ξεκίνησε το 2018 και αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2026.
Ο σταθμός κατασκευάζεται από την κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας της Ρωσίας, τη Rosatom, η οποία επίσης δεν τελεί υπό κυρώσεις.
Από την Gazprombank, τα χρήματα θα μεταφερόνταν στην συνέχεια στην κρατική τράπεζα Ziraat Bank της Τουρκίας. Με αυτόν τον τρόπο, η Ρωσία μετέφερε περισσότερα από 5 δισεκατομμύρια δολάρια με την υπόσχεση ότι θα ακολουθήσουν και άλλα.
Σύμφωνα με το σχέδιο της Μόσχας, ο πυρηνικός σταθμός θα μπορούσε να παραδώσει δολάρια σε ρωσικές εταιρείες που είχαν επίσης λογαριασμούς στη Ziraat Bank, γεγονός που θα εξάλειφε την ανάγκη να πηγαινοέρχονται χρήματα από και προς τις ΗΠΑ, με κίνδυνο να εντοπιστούν.
«Τα ακριβά πυρηνικά εργοστάσια που χρηματοδοτούνται με περίπλοκους τρόπους προσφέρουν έναν βολικό τρόπο για την απόκρυψη χρημάτων που διακινούνται για άλλους λόγους», αναφέρει η WSJ.
A U.S. Justice Department investigation found that Russia funneled billions of dollars through American banks to Turkey in 2022, using the Akkuyu nuclear power plant project as cover to evade sanctions, according to the Wall Street Journal (WSJ).https://t.co/fsfXJXJOJZ
— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) February 3, 2025
Το πάγωμα των κεφαλαίων από την JPMorgan Chase ο κεντρικός ρόλος του Καλίν και ο δισταγμός των ΗΠΑ
Ωστόσο, οι ερευνητές των ΗΠΑ θορυβήθηκαν από τις τεράστιες μεταφορές χρημάτων, καθώς δύο από τις σημαντικότερες τράπεζες της Αμερικής, η JPMorgan Chase και η Citigroup, διαχειρίζονταν τη ροή των χρημάτων, και 2 δισεκατομμύρια δολάρια από τα ρωσικά κεφάλαια δεσμεύτηκαν στην JPMorgan, αφού η κυβέρνηση των ΗΠΑ σταμάτησε ορισμένες από τις τραπεζικές μεταφορές.
Σύμφωνα με τη WSJ, το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ υποψιάζεται ότι ένας από τους στενούς συνεργάτες του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο διευθυντής των μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν, εμπλέκεται στις πληρωμές το 2022.
Ο Καλίν ήταν ο εκπρόσωπος του προέδρου και ισχυρός σύμβουλος εθνικής ασφάλειας εκείνη την εποχή. Πλέον ηγείται της κύριας υπηρεσίας πληροφοριών της Τουρκίας.
Εκτός από τον Καλίν, ο τότε υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας Νουρεντίν Νεμπάτι ήταν επίσης βασικός παράγοντας στις μεταφορές, δήλωσαν οι άνθρωποι που μίλησαν στην WSJ.
Η Τουρκία δέχτηκε στο σχέδιο ώστε να συμπληρώσει με ρευστό στο χρηματοπιστωτικό της σύστημα σε μια εποχή που η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας δανειζόταν δολάρια από τις εμπορικές τράπεζες, ώστε να μπορέσει να στηρίξει τη λίρα χωρίς να αυξήσει τα επιτόκια ενόψει της κλιμάκωσης του πληθωρισμού.
Οι εισαγγελείς των ΗΠΑ το 2024 ετοιμάστηκαν να προσπαθήσουν να κατασχέσουν τα χρήματα με την αιτιολογία ότι επρόκειτο για έσοδα από παράκαμψη κυρώσεων, ξέπλυμα χρήματος και τραπεζική απάτη. Αλλά μπλοκαρίστηκαν στην τελική ευθεία της διακυβέρνησης Μπάιντεν, είπαν οι άνθρωποι, επειδή ο Λευκός Οίκος ήθελε να αποφύγει να εξοργίσει την Τουρκία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι φοβόντουσαν ότι μια καταγγελία που θα ενέπλεκε την Τουρκία θα μπορούσε να υπονομεύσει τη συνεργασία με την κυβέρνηση Ερντογάν για τα πάντα, από την ανταλλαγή κρατουμένων και το αντιτρομοκρατικό έργο μέχρι τις προσπάθειες για τη σταθεροποίηση της Συρίας και τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.
Σε αντίθεση με άλλους συμμάχους στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία δεν επέβαλε κυρώσεις στη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία και αντίθετα επέκτεινε την οικονομική της σχέση με τη Μόσχα σε μια περίοδο οικονομικής πίεσης.
Πηγή: huffingtonpost.gr / Επιμέλεια: Γιάννης Κατσαρός / Κείμενο WSJ: Joe Wallace, Costas Paris, Jared Malsin
