Η αμερικανική εξωτερική πολιτική, όπως και η εξωτερική πολιτική κάθε σοβαρού κράτους με προσδιορισμένο σύστημα αξιών, καθορισμένα στρατηγικά συμφέροντα και σαφείς στοχεύσεις, προσομοιάζει με ένα τεράστιο βαρυφορτωμένο δεξαμενόπλοιο. Ως τέτοιο, δύσκολα στρίβει και δύσκολα αλλάζει ρότα, και το πράττει μόνο όταν οι συνθήκες, εσωτερικές και εξωτερικές, το επιβάλλουν και το επιτρέπουν.
Η Κυπριακή Δημοκρατία και το Υπουργείο Εξωτερικών γνωρίζουν πολύ καλά την πιο πάνω αρχή, που στη φυσική και στις διεθνείς σχέσεις ονομάζουμε «αδράνεια» (inertia), καθώς και τις δυνάμεις και συνθήκες που την επηρεάζουν και τη μεταβάλλουν. Γεγονός που σημαίνει ότι κανένα κυρίαρχο κράτος δεν μετακινείται από τη μια θέση στην άλλη, μέσα σε μια μέρα χωρίς πολύ σοβαρό λόγο και χωρίς μεγάλη και συνειδητή προσπάθεια και κόπο.
Υπάρχουν, ασφαλώς, και απόπειρες επίπλαστων μεταβολών στην εξωτερική πολιτική, που προκαλούνται, συνήθως, από προσωπικές και γραφειοκρατικές ιδεολογικές εμμονές και συμπλέγματα και στενά προσδιορισμένα, συνήθως, συμφέροντα των πολιτικών ηγεσιών, αλλά αυτές οι απόπειρες μεταβολής, σχεδόν πάντοτε οδηγούν τα κράτη σε περιπέτειες, αστάθεια και καταστροφές. Τέτοιες υπήρξαν και στην Κύπρο, αλλά και στις ΗΠΑ. Ακόμα, όμως, και σε αυτές τις περιπτώσεις επίπλαστων μεταβολών, η ρότα του κράτους, αν δεν προκύψει κάποια τρομακτική ανατροπή, επανέρχεται στην προηγούμενή της θέση, παρά τη ζημιά.
Όταν, όμως, η μεταβολή γίνει ως συνέπεια μεθοδικής, συντεταγμένης και κατάλληλα υποστηριζόμενης διπλωματικής ενέργειας που λαμβάνει υπόψη -και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό και καθοριστικό για την έκβαση της προσπάθειας αλλαγής ρότας- τις επικρατούσες και διαμορφούμενες συνθήκες της εκάστοτε διεθνούς κατάστασης πραγμάτων, τότε η εξωτερική πολιτική αλλάζει και μαζί της αλλάζει και το κράτος, η κοινωνία και η ίδια η ζωή των πολιτών.
Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα τέτοιας μεταβολής στη «ρότα» του κράτους μας είναι εκείνο της δικής μας στροφής από τον αναπτυσσόμενο και αδέσμευτο «κόσμο» στον «κόσμο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του δυτικού συνασπισμού που ασπάζεται τις αρχές της πλουραλιστικής δημοκρατίας και της ελεύθερης αγοράς.
Όπως και στο προαναφερθέν παράδειγμα, έτσι και σήμερα, η Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και οι ΗΠΑ, αλλάζουν πλέον συνειδητά, ελπίζουμε, «ρότα» στη μεταξύ τους σχέση, αφού τούτο επιβάλλει η αμοιβαία εξυπηρέτηση συγκλινόντων συμφερόντων στο υπό διαμόρφωση περιφερειακό και διεθνές σύστημα.
Και τούτο πρέπει να εμπεδωθεί περισσότερο εντός του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών και του εκεί μηχανισμού εθνικής ασφάλειας, παρά του εδώ πολιτικού και κυβερνητικού συστήματος, αν και χρειάζεται δουλειά και στα δύο ώστε αυτή η νέα «ρότα» που χαράχθηκε και ακολουθείται με πράξεις και έργα, να εμπεδωθεί και να παραμείνει αταλάντευτη και μακριά από ξεπερασμένες θεωρήσεις και υστερόβουλους υπολογισμούς.
Γι' αυτό, ως συνέχεια της επιτυχούς επίσκεψης Ν. Χριστοδουλίδη στην Ουάσινγκτον και μαζί με τη σύναψη και εφαρμογή της συμφωνίας στρατηγικού διαλόγου, χρειάζεται να ξεκινήσει, αν δεν ξεκίνησε ήδη, και μια επαναξιολόγηση (foreign policy review) της θεώρησης και της προσέγγισης της αμερικανικής διπλωματίας απέναντι στην Κύπρο. Παρόμοιας, αλλά αντίστροφης, με εκείνη που επιδιώχθηκε το 2004, ως αντίδραση και «αντίποινα» προς την απόρριψη του σχεδίου Ανάν, που επιχείρησε να προκαλέσει αχρείαστη ζημιά στη διμερή μας σχέση, κυρίως για να περισωθεί το «πληγωμένο» γόητρο κάποιων, πολύ συγκεκριμένων, μεσαίας βαθμίδας κυρίως, γραφειοκρατών. Και η αμερικανική πρεσβεία στη Λευκωσία, που ίσως διαβάσει το παρόν κείμενο, γνωρίζει τι θέλω να πω, και τώρα γνωρίζουν και οι συμπατριώτες μου. Όπως επίσης, γνωρίζουν, ότι η στρατηγική σχέση Κύπρου-ΗΠΑ δεν μπορεί να αποτύχει για πάρα πολλούς σοβαρούς λόγους και γι' αυτό δεν δύναται να τοποθετηθεί υπό την αίρεση οποιουδήποτε τρίτου κράτους ή των όποιων εμμονών των γραφειοκρατών ή/και των πολιτικών και των δύο χωρών, αν ακόμα υπάρχουν.
Άλλωστε, το νόημα του μηνύματος του Αμερικανού Προέδρου κατά την έναρξη της εμφανέστατα θερμής συνάντησής του με τον Κύπριο ομόλογό του, που έγινε και από γραπτό κείμενο που πιθανότατα ετοιμάστηκε από τους υπηρεσιακούς, για την ανάγκη παγίωσης της συνέχειας στη στρατηγικής σημασίας διμερή μας σχέση και μετά την επίλυση του κυπριακού προβλήματος, και που αφορά και την ίδια τη μορφή της λύσης, είναι καλό να εμπεδωθεί και εδώ, αλλά και στο Foggy Bottom…
