Διπλασιασμό των ποινών που προβλέπονται για το αδίκημα της κατοχής, καλλιέργειας ή εκμετάλλευσης με οποιονδήποτε τρόπο γης ή ακίνητης ιδιοκτησίας η οποία ανήκει σε τρίτο πρόσωπο, ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων. Πρόκειται για τροποποίηση της νομοθεσίας η οποία ρυθμίζει ευρύτερα την παράνομη αξιοποίηση των ακίνητων περιουσιών και αφορά ως επί το πλείστον τον σφετερισμό των περιουσιών Ελληνοκυπρίων στα κατεχόμενα. Οι τέσσερις υποθέσεις που εκδικάζονται ενώπιον του Κακουργιοδικείου στη Λευκωσία, με σύνολο πέντε αλλοδαπούς να βρίσκονται στο εδώλιο, έχουν επαναφέρει στο προσκήνιο το συγκεκριμένο θέμα. Η κινητοποίηση και η αλλαγή στάσης στο θέμα του σφετερισμού έφεραν τις συλλήψεις και τις καταχωρίσεις των υποθέσεων.
Την ίδια στιγμή, το κλιμάκιο του ΤΑΕ Αρχηγείου διερευνά και άλλες υποθέσεις. Με τη δημοσιοποίηση των άλλων υποθέσεων, υποβλήθηκαν καταγγελίες από Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες που είδαν στις περιουσίες τους στα κατεχόμενα να ανεγείρονται πολυτελή ξενοδοχεία και τουριστικές μονάδες.
Η εισηγήτρια της πρότασης νόμου, η βουλεύτρια του ΔΗΣΥ Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν, μίλησε στον «Π» για το σκεπτικό της τροποποίησης της νομοθεσίας που ψηφίστηκε από την ολομέλεια της Βουλής στη συνεδρία της περασμένης Πέμπτης. Μεταξύ άλλων, η κ. Σούπερμαν τονίζει ότι η τροποποίηση αναμένεται να δώσει ακόμη μεγαλύτερο φως στο θέμα του σφετερισμού των περιουσιών στα κατεχόμενα και να ενθαρρύνει τους ιδιοκτήτες ελληνοκυπριακών περιουσιών να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.
Ψηφίστηκε την περασμένη Πέμπτη η πρόταση νόμου για αύξηση της προβλεπόμενης ποινής για το αδίκημα που αφορά την κατοχή, καλλιέργεια ή εκμετάλλευση με οποιονδήποτε τρόπο γης ή ακίνητης ιδιοκτησίας. Ποιες οι βασικότερες αλλαγές;
Το υπό τροποποίηση άρθρο 281 του Ποινικού Κώδικα αναφέρεται στην παράνομη κατοχή, καλλιέργεια, νομή και χρήση γης και με βάση αυτό προωθούνται δικαστικώς υποθέσεις που αφορούν τον σφετερισμό ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα. Μέσω του ποινικού δικαίου, λοιπόν, μας δίνεται ένα εργαλείο ώστε να αποτρέπονται οι σφετεριστές να προβαίνουν σε αυτές τις παράνομες ενέργειες. Η πρόταση νόμου, που ψηφίστηκε από την ολομέλεια του Σώματος, προνοεί την αύξηση της ποινής φυλάκισης από 2 χρόνια σε 5 χρόνια, καθώς και την αύξηση της χρηματικής ποινής από £5.000 σε €10.000.
Η ανάγκη
Η ανάγκη για αυστηροποίηση των ποινών προέκυψε από τις υποθέσεις παράνομης εκμετάλλευσης ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα και ειδικότερα των υποθέσεων που καταχωρίσθηκαν κατά το 2024;
Ο σφετερισμός των περιουσιών μας στα κατεχόμενα έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, το φαινόμενο αυτό δεν είναι πρόσφατο, αλλά χρονολογείται δεκαετίες πριν.
Είναι αλήθεια ότι οι υποθέσεις που καταχωρίσθηκαν τον περασμένο χρόνο κατέστησαν το θέμα πιο γνωστό. Έτσι, η αλλαγή της νομοθεσίας προωθείται για να δώσει ακόμη μεγαλύτερο φως στο θέμα και να ενθαρρύνει τους κατόχους ελληνοκυπριακών περιουσιών να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του τουρκοκυπριακού Τύπου, από το ανατολικό άκρο της Καρπασίας μέχρι το Τρίκωμο και από την Κερύνεια μέχρι τη Μόρφου, ανεγείρονται συνεχώς εμπορικά αλλά και οικιστικά συγκροτήματα τα οποία καταλήγουν σε ξένους επενδυτές, κυρίως από το Ισραήλ, τη Ρωσία και το Ιράν. Άξιο λόγου είναι επίσης το γεγονός ότι έχουν αναπτυχθεί και επαγγελματικές δραστηριότητες μεσιτικών γραφείων, συμβούλων και κτηματομεσιτών.
Όλα αυτά δεικνύουν ότι χρειάζεται να ληφθούν μέτρα από την Πολιτεία ώστε, πέρα από την κινητοποίηση των ιδιοκτητών ελληνοκυπριακών περιουσιών, να μπει ένα ανάχωμα στην παρανομία που επικρατεί και οι παρανομούντες να παύσουν να δρουν ανενόχλητοι.
Θεωρείτε ότι οι αναθεωρημένες ποινές θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά δεδομένου ότι εδώ και χρόνια οργιάζει ο σφετερισμός των ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα και ταυτόχρονα θα ηχήσει ως καμπανάκι για τους σφετεριστές;
Σκοπός μας είναι να σταλεί ένα μήνυμα σε όσους εμπλέκονται σε αυτή την παρανομία, ότι δεν είμαστε απλά παρατηρητές της κατάστασης αλλά προχωρούμε με τη λήψη πιο αυστηρών μέτρων. Θεωρούμε ότι οι υφιστάμενες ποινές δεν αποτελούν επαρκές αντικίνητρο, συνεπώς, ναι, η επιβολή πιο αυστηρών ποινών, για όσους προβαίνουν σε αυτές τις παράνομες πράξεις, θα λειτουργήσει ανασταλτικά.
Μέσα από τη θέσπιση ενός αυστηρού νομοθετικού πλαισίου, οι νομοθέτες δίνουμε τα εργαλεία στην Εκτελεστική Εξουσία να ενεργεί προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και κατ’ επέκταση για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών. Συνεπώς, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι και η κυβερνητική πλευρά έχει τη δική της ευθύνη, ώστε να αξιοποιήσει στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις πρόνοιες που υπάρχουν στη νομοθεσία, προβαίνοντας στις ανάλογες ενέργειες. Χρειάζεται η συνέργεια των εξουσιών του κράτους για να παταχθεί αυτό το φαινόμενο.
Πόσα ε/κ οικόπεδα;
Υπάρχουν επικαιροποιημένα στοιχεία για το σύνολο των εκτάσεων στα κατεχόμενα που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους και παράνομα αξιοποιούνται από τρίτα πρόσωπα;
Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τουρκοκυπριακό Τύπο, τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε ραγδαία ο αριθμός των αλλοδαπών στους οποίους δόθηκε το δικαίωμα να αγοράζουν ακίνητη περιουσία στα κατεχόμενα. Αυτό οφείλεται και στην πολιτική αστάθεια που επικρατεί διεθνώς.
Μέχρι τα μέσα του 2023 ήταν προς πώληση 4.209 οικόπεδα, από τα οποία μόνο τα 975 είχαν «τουρκικό τίτλο ιδιοκτησίας» και τα υπόλοιπα αφορούσαν ελληνοκυπριακές περιουσίες. Μέχρι το τέλος του 2023 πωλήθηκαν σε αλλοδαπούς 15.000 σπίτια στο Τρίκωμο, 9.000 στην περιοχή Ακανθού, 4.000 στην περιοχή Λαπήθου-Βασίλεια, 2.400 στο κέντρο της Κερύνειας, 2.000 στη Λεύκα, 1.200 στο Πέλλαπαϊς και 600 στην Καρπασία.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο θα έχει ισχύ από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου και εντεύθεν. Δηλαδή δεν θα έχει αναδρομική ισχύ, σωστά;
Σωστά. Στην Κύπρο, όπως και σε πολλές άλλες έννομες τάξεις που ακολουθούν το κράτος δικαίου, η αναδρομική εφαρμογή επιβαρυντικών νόμων απαγορεύεται. Συνεπώς, οι αυστηρότερες ποινές, που προνοεί η πρόταση νόμου, δεν θα αφορούν αδικήματα που τελέστηκαν πριν την έναρξη της ισχύος της τροποποίησης αλλά μετά την ψήφιση της νέας νομοθεσίας.
