Στις 2/10/2024 δημοσιεύθηκε το διάταγμα του υπουργού Εσωτερικών, Κωνσταντίνου Ιωάννου, για τη έκδοση πολεοδομικής άδειας για χαμηλού ρίσκου αναπτύξεις, αφορούν μέχρι δύο μονάδες κατοικίας, εντός 20 εργάσιμων ημερών από την υποβολή της αίτησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται το συγκεκριμένο μέτρο να επεκταθεί και στην έκδοση οικοδομικής άδειας για την ίδια κατηγορία αναπτύξεων. Εν ολίγοις, όσοι θα ανεγείρουν οικιστικές αναπτύξεις μέχρι και διπλοκατοικία θα εξασφαλίζουν, από την ερχόμενη εβδομάδα, την πολεοδομική και την οικοδομική άδεια εντός 40 εργάσιμων ημέρων από την ημέρα υποβολής των αιτήσεων, 20 εργάσιμες ημέρες για την πολεοδομική και 20 εργάσιμες ημέρες για την άδεια οικοδομής.
Ο σχεδιασμός του Υπουργείου Εσωτερικών είναι όπως εντός του πρώτου τετράμηνου του 2025 επεκταθεί η «fast-track» διαδικασία έκδοσης πολεοδομικής και οικοδομικής άδειας και στις αναπτύξεις μεσαίου ρίσκου που περιλαμβάνει τις αναπτύξεις έως 12 κατοικίες στη σειρά και τις πολυκατοικίες με 20 διαμερίσματα με μέγιστο ύψος τεσσάρων ορόφων, όπου και πάλι οι σχετικές άδειες θα εκδίδονται εντός 40 εργάσιμων ημερών.
Οι προσπάθειες για μεταρρύθμιση της πολεοδομικής και οικοδομικής αδειοδότησης ξεκίνησαν από το Υπουργείο Εσωτερικών, τον Οκτώβριο του 2023, με την εφαρμογή 22 μέτρων που απλοποίησαν σε μεγάλο βαθμό τη διαδικασία αδειοδότησης, συνεχίζονται σήμερα με τα όσα αναφέρουμε πιο πάνω, και θα ολοκληρωθούν του χρόνου με την εισαγωγή του θεσμού του Ελεγκτή Δόμησης. Το πλαίσιο εφαρμογής του θεσμού των Ελεγκτών Δόμησης ανέλαβε να ετοιμάσει το ΕΤΕΚ. Πρόσθετα, το επιμελητήριο θα καταρτίσει τις κατευθυντήριες γραμμές για τον έλεγχο στα εργοτάξια, τόσο προς στις αρμόδιες Πολεοδομικές Αρχές, δηλαδή, στους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης - ΕΟΑ όσο και προς τους Ελεγκτές Δόμησης.
Επικέντρωση στα μεγάλα έργα
Η νέα διαδικασία έκδοσης των πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών για τις οικοδομές χαμηλού ρίσκου (οικιστικές αναπτύξεις μέχρι και διπλοκατοικία), που αποτελούν το 30% των συνολικών αιτήσεων, θα επιτρέψει στους ΕΟΑ να επικεντρωθούν στον έλεγχο των αναπτύξεων μεσαίου ρίσκου, που περιλαμβάνονται οικιστικές αναπτύξεις έως 12 κατοικίες ή 20 διαμερίσματα σε πολυκατοικίες και των αναπτύξεων υψηλού ρίσκου στις οποίες περιλαμβάνονται μεγαλύτερες και πιο σύνθετες αναπτύξεις. Παράλληλα, ο έλεγχος από τους ΕΟΑ θα μεταφερθεί στο στάδιο της υλοποίησης των έργων, μέσω επιτόπιων ελέγχων, με στόχο τη διασφάλιση της συμμόρφωσης κατά την κατασκευή.
Το νέο πλαίσιο θέτει τους μελετητές των έργων, δηλαδή τους αρχιτέκτονες και τους πολιτικούς μηχανικούς, προ των ευθυνών τους για την ακρίβεια και την ορθότητα των υποβαλλόμενων στοιχείων στις αιτήσεις καθώς και για την πλήρη επίβλεψη σε όλα τα στάδια της εκτέλεσης των έργων έως και την ολοκλήρωσή τους, τονίζοντας παράλληλα την ευθύνη συμμόρφωσής τους με τις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις.
Η διαδικασία εξέτασης
Η νέα διαδικασία έκδοσης των αδειών οικοδομής για τις οικιστικές αναπτύξεις μέχρι και διπλοκατοικία θα τεθεί σε εφαρμογή την ερχόμενη εβδομάδα με διάταγμα του υπουργού Εσωτερικών και προβλέπει τα εξής:
1 Η αίτηση θα εξετάζεται εντός 20 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
2 Η αρμόδια Αρχή (ΕΟΑ) θα εκδίδει την άδεια οικοδομής και διαχωρισμού σε περίπτωση που η ανάπτυξη περιλαμβάνει περισσότερες από μία μονάδες ή απορρίπτει την αίτηση εντός της προθεσμίας των 20 εργάσιμων ημερών. Αν η απόφαση δεν ληφθεί εντός αυτής της προθεσμίας, η άδεια οικοδομής ή/και η άδεια διαχωρισμού θα εκδίδονται αυτόματα την 21η μέρα.
3 Η αρμόδια Αρχή θα προβαίνει σε δειγματοληπτικό έλεγχο των αιτήσεων σε ποσοστό, τουλάχιστον, 15% του συνολικού αριθμού των αδειών οικοδομής που εκδόθηκαν το προηγούμενο έτος για τον συγκεκριμένο τύπο ανάπτυξης.
4 Με την ολοκλήρωση του ξυλότυπου θεμελίωσης της οικοδομής, ο επιβλέπων μηχανικός θα είναι υποχρεωμένος να ενημερώνει την αρμόδια Αρχή ηλεκτρονικά και να επισυνάπτει φωτογραφικό υλικό. Η ενημέρωση θα γίνεται μέσω του συστήματος «ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ» αφότου υλοποιηθεί η συγκεκριμένη λειτουργία από την ανάδοχο εταιρεία.
5 Η αρμόδια Αρχή, κατόπιν ενημέρωσης από τον επιβλέποντα μηχανικό, θα διενεργεί επιτόπιο δειγματοληπτικό έλεγχο σε ποσοστό, τουλάχιστον, 15% των έργων που έλαβαν αυτόματα άδεια για την επιβεβαίωση της σωστής τοποθέτησης του κτηρίου στο τεμάχιο. Νοείται ότι, για τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της διαδικασίας το ελάχιστο ποσοστό του 15% θα αφορά τις αιτήσεις για τον συγκεκριμένο τύπο ανάπτυξης, οι οποίες υποβλήθηκαν τον περασμένο χρόνο.
6 Με την αποπεράτωση του έργου, ο επιβλέπων μηχανικός θα εκδίδει το Πιστοποιητικό Συμπλήρωσης Εργασιών και θα υποβάλλει στην αρμόδια Αρχή τα σχέδια του έργου όπως κατασκευάστηκε στην περίπτωση που εκτελέστηκαν εργασίες που δεν είναι σύμφωνες με την άδεια και για τις οποίες δεν απαιτείται η έκδοση νέας άδειας σύμφωνα με το άρθρο 3 του Νόμου.
7 Η αρμόδια Αρχή θα προβαίνει σε επιτόπιο έλεγχο εντός 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για Πιστοποιητικό Έγκρισης για να διαπιστώνει τη συμμόρφωση με τις πρόνοιες της εκδοθείσας άδειας και τους σχετικούς όρους.
Εκπαίδευση μελετητών και υπαλλήλων
Η εφαρμογή του νέου πλαισίου, όπως περιγράφεται πιο πάνω, απαιτεί τις συντονισμένες προσπάθειες όλων των εμπλεκόμενων μερών. Από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών θα πρέπει να γίνουν όλες οι τροποποιήσεις που απαιτούνται στο πληροφοριακό σύστημα «ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ» προκειμένου να υποστηρίξει το νέο πλαίσιο.
Από μέρους των ΕΟΑ αναμένεται η συνεργασία του συνόλου του προσωπικού των Διευθύνσεων Αδειοδότησης ώστε να συμμετέχουν στις εκπαιδεύσεις και τη δοκιμή του συστήματος και την κατάλληλη προετοιμασία και οργάνωση για την εφαρμογή του νέου πλαισίου.
Το ΕΤΕΚ ανέλαβε την ενημέρωση των μελετητών και επιβλεπόντων μηχανικών, που είναι μέλη του, καθώς και τη διοργάνωση εκπαιδευτικών σεμιναρίων. Επίσης, το ΕΤΕΚ σε περίπτωση καταγγελίας μελετητή ή επιβλέποντα μηχανικού από τους ΕΟΑ, θα εφαρμόζει την πειθαρχική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 23 του περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου Νόμου και θα ενημερώνει ανά εξάμηνο το Υπουργείο Εσωτερικών σχετικά με τη λήψη μέτρων εναντίον μελετητών ή επιβλεπόντων. Σε κάθε περίπτωση, το ΕΤΕΚ, κατόπιν αιτήματος του Υπουργείου Εσωτερικών, θα παρέχει ενημέρωση για τα μέτρα που έχουν ληφθεί εναντίον μελετητών ή επιβλεπόντων.
Τι θα γίνει με τις εκκρεμείς αιτήσεις;
Όπως μας λέχθηκε, αρμοδίως, το ΕΤΕΚ θα πρέπει να καλέσει τα μέλη του που επιθυμούν, όπως αποσύρουν τις προηγούμενες αιτήσεις που εμπίπτουν στην κατηγορία αναπτύξεων χαμηλού ρίσκου και δεν εξετάστηκαν από τους ΕΟΑ και να τις υποβάλουν στο πλαίσιο της νέας διαδικασίας. Σε περίπτωση που καταβλήθηκαν τα δικαιώματα της άδειας κατά την πρώτη υποβολή της αίτησης, τότε, αυτά κατά την επανα-υποβολή θα θεωρούνται ότι έχουν ήδη καταβληθεί.
