Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε την άμεση απελευθέρωση Σύρου που κρίθηκε ένοχος στην κατηγορία που αφορούσε «παρακολούθηση εκπαίδευσης για τέλεση αδικημάτων τρομοκρατίας» λόγω της καθυστέρησης των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών για την απέλασή του.
Πρόκειται για Σύρο ο οποίος στις 17 Ιανουαρίου 2023 είχε κριθεί ένοχος στην πιο πάνω κατηγορία και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης δύο ετών από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού.
Πριν από την καταδίκη του, και συγκεκριμένα στις 05/02/2017, είχε υποβάλει αίτηση στην Υπηρεσία Ασύλου για διεθνή προστασία. Η θέση του ήταν πως εγκατέλειψε τη χώρα του κατά/ή περί τον Δεκέμβριο του 2016 επειδή κινδύνευε η ζωή του και εισήλθε στην Κύπρο στις 04/02/2017. Στις 08/06/2018 η Υπηρεσία Ασύλου κοινοποίησε επιστολή στον αιτητή, με την οποία τον ενημέρωνε ότι αποφάσισε να του παραχωρήσει το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας. Στις 03/07/2019 ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για απόκτηση άδειας παραμονής ως κάτοχος καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, και στις 14/10/2019 το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης εξέδωσε την αιτούμενη άδεια παραμονής, η οποία ίσχυε μέχρι τις 14/10/2020. Στις 10/11/2020 ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για ανανέωση της άδειας παραμονής του ως κατόχου καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Όμως η Υπηρεσία Ασύλου ανακάλεσε στις 07/01/2021 την απόφασή της για χορήγηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ο αιτητής, ως είχε κάθε δικαίωμα, αντέδρασε με την καταχώριση, την 01/02/2021, αιτήσεως ακυρώσεως στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας. Τρία και πλέον έτη μετά την καταχώριση της αίτησης ακυρώσεως, εδικαιώθη, αφού το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, με απόφασή του ημερ. 03/07/2024 αποφάσισε πως «Ο ισχυρισμός που προώθησε η συνήγορος του αιτητή περί παραβίασης του δικαιώματος ακρόασης του αιτητή εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου επιτυγχάνει».
Μετά τα προαναφερθέντα γεγονότα, ο Σύρος αιτητής καταχώρισε μέσω δικηγόρων αίτηση στο Ανώτατο, αξιώνοντας την έκδοση Habeas Corpus ad Subjiciendum. Ζήτησε την έκδοση εντάλματος με το οποίο να κηρύσσεται η κράτηση και/ή περιορισμός του παράνομοι και/ή αντισυνταγματικοί και/ή ότι παραβιάζει τα θεμελιώδη δικαιώματα του αιτητή και δη το δικαίωμά του στην ελευθερία και να διατάσσεται η άμεση απελευθέρωσή του.
Το βασικό παράπονό του είναι ότι ο διαρρεύσας χρόνος κράτησής του είναι τέτοιος ώστε η κράτησή του να καθίσταται πλέον παράνομη. Μάλιστα άποψή του είναι πως για μεγάλο χρονικό διάστημα «οι καθ΄ ων η αίτηση δεν προβαίνουν σε οποιαδήποτε ουσιαστική ενέργεια, παρά το ότι συγκατατίθενται στην απέλασή του».
Ουδεμία προσπάθεια
Όπως σημειώνει ο δικαστής του Ανωτάτου στην απόφασή του «Δεν νομίζω να αμφισβητείται πως το χρονικό διάστημα που ο αιτητής συνεχίζει να τελεί υπό κράτηση, πάνω από δεκαοκτώ μήνες, είναι μεγάλο. Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα που αυτός τελεί υπό κράτηση ουδεμία προσπάθεια έγινε για απέλασή του, παρόλο που ο ίδιος ισχυρίζεται πως στο παρελθόν επιθυμούσε την απέλασή του όχι στη χώρα καταγωγής του αλλά σε άλλη χώρα. Μάλιστα φαίνεται πως οι αρμόδιες Αρχές ανέμεναν την απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας στην αίτηση ακυρώσεως που ο αιτητής είχε καταχωρίσει».
Αδράνεια
Το δικαστήριο αναφέρεται στην απόφασή του και στην καθυστέρηση ετοιμασίας των ταξιδιωτικών του εγγράφων. Όπως σημειώνεται, «οι αρμόδιες διοικητικές Αρχές δεν φαίνεται να έχουν προβεί σε οποιεσδήποτε ενέργειες για να εξασφαλίσουν ταξιδιωτικά έγγραφα για σκοπούς απέλασης του αιτητή. Αδυναμία εκ μέρους τους για εξασφάλιση τέτοιων εγγράφων δεν έχει προβληθεί, όταν μάλιστα, ως ελέχθη, τα στοιχεία και η χώρα καταγωγής του αιτητή ήταν και είναι γνωστά. Η παρατεταμένη απραξία εκ μέρους των αρμοδίων Αρχών να μεριμνήσουν για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων, χωρίς τα οποία ο αιτητής δεν φαίνεται να μπορεί να εγκαταλείψει την Κύπρο, δεν μπορεί να δικαιολογήσει την παρατεταμένη κράτησή του».
Σε άλλο σημείο της απόφασής του ο δικαστής σημειώνει ότι όχι μόνο δεν έπραξαν οτιδήποτε στα δύο χρόνια που ο αιτητής παρέμενε υπό κράτηση για σκοπούς της ποινικής υπόθεσης που αντιμετώπιζε, για να προετοιμάσουν την απομάκρυνσή του από τη χώρα, αλλά ουδέν έπραξαν και μετά που αυτός εξέτισε την ποινή φυλάκισης που του επεβλήθη. «Βεβαίως, για να δικαιολογήσουν την πιο πάνω αδράνειά τους, ισχυρίζονται πως ανέμεναν την έκδοση της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας», προσθέτει.
Άμεση απελευθέρωση
Καταλήγοντας, το δικαστήριο σημειώνει ότι η διοίκηση είχε υποχρέωση να στοιχειοθετήσει, δεκαοκτώ και πλέον μήνες μετά, ότι ο αιτητής θα πρέπει να συνεχίσει να τελεί υπό κράτηση, κατ' εξαίρεση, για λόγους εθνικής ασφάλειας και δημόσιας τάξης, κάτι που απέτυχε να πράξει. «Ο αιτητής δικαιούται να απολαύσει την ελευθερία του, που είναι ύψιστο αγαθό το οποίο πρέπει να διασφαλίζεται από κάθε χώρα στην οποία υπάρχει δημοκρατικό καθεστώς. Οι αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας να αφήσουν αμέσως ελεύθερο τον αιτητή».
