Η δημιουργία μιας δωρεάν Ψηφιακής Πλατφόρμας Υποστηρικτικής Μάθησης (παρόμοιας με το Ψηφιακό Φροντιστήριο στην Ελλάδα) για τους μαθητές της Γ΄ λυκείου αποτελεί μια καινοτόμο πρόταση για την αναβάθμιση της εκπαίδευσης στην Κύπρο, συμβάλλοντας στην εξάλειψη των ανισοτήτων. Η δωρεάν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υποστηρικτική διδασκαλία θα διασφαλίσει ίσες ευκαιρίες προετοιμασίας για τις παγκύπριες εξετάσεις σε όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως κοινωνικών, γεωγραφικών ή οικονομικών παραμέτρων. Ιδιαίτερα, η εφαρμογή του προγράμματος μπορεί να λειτουργήσει ως ένα σημαντικό εργαλείο στήριξης των ευάλωτων οικογενειών, μειώνοντας την οικονομική επιβάρυνση που συνδέεται με την προετοιμασία των μαθητών.
Η Ψηφιακή Πλατφόρμα Υποστηρικτικής Μάθησης θα παρέχει:
- Σύγχρονα (σε πραγματικό χρόνο) 2ωρα εβδομαδιαία μαθήματα ανά γνωστικό αντικείμενο, καλύπτοντας όλα τα εξεταζόμενα μαθήματα. Τα μαθήματα θα προσφέρονται από έμπειρους εκπαιδευτικούς, με εξειδίκευση ή γνώση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
- Ασύγχρονα μαθήματα με διαδραστικές παρουσιάσεις, βίντεο, σημειώσεις, επεξηγήσεις θεωριών, ασκήσεων και μεθοδολογιών. Το εκπαιδευτικό υλικό θα είναι διαθέσιμο για επανειλημμένη χρήση, δίνοντας στους μαθητές τη δυνατότητα να μελετούν στον δικό τους ρυθμό.
- Προσομοιωτικά τεστ και εξετάσεις, προσαρμοσμένα στις παγκύπριες εξετάσεις, βοηθώντας τους μαθητές να εξοικειωθούν με τη διαδικασία και να μειώσουν το άγχος.
- Φόρουμ υποστήριξης, όπου μαθητές θα μπορούν να λύνουν απορίες με τη βοήθεια εξειδικευμένων καθηγητών και να λαμβάνουν εξατομικευμένη καθοδήγηση.
- Εργαλεία ανατροφοδότησης, με αναλυτικά στατιστικά για την πρόοδο των μαθητών και εξατομικευμένες συστάσεις για βελτίωση.
Ένα σημαντικό στοιχείο της πρότασης είναι η προσβασιμότητα της πλατφόρμας για μαθητές με αναπηρία, διασφαλίζοντας ότι όλοι οι μαθητές μπορούν να έχουν ισότιμη πρόσβαση στο εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Για τους μαθητές με προβλήματα όρασης, η πλατφόρμα θα πρέπει να προσφέρει ακουστική περιγραφή του περιεχομένου, με δυνατότητα αργής προφορικής αφήγησης του εκπαιδευτικού υλικού, υποστήριξη μέσω προγραμμάτων ανάγνωσης οθόνης, καθώς και δυνατότητα μεγέθυνσης κειμένων και υψηλή αντίθεση χρωμάτων για καλύτερη αναγνωσιμότητα. Παράλληλα, για τους μαθητές με προβλήματα ακοής, θα πρέπει να υπάρχει δυνατότητα ενεργοποίησης υπότιτλων στα εκπαιδευτικά βίντεο, καθώς και ζωντανές μεταγραφές στα διαδικτυακά μαθήματα, ώστε να διευκολύνεται η κατανόηση της ύλης. Για τους μαθητές με κινητικές δυσκολίες, η πλατφόρμα θα πρέπει να υποστηρίζει εναλλακτικούς τρόπους πλοήγησης, όπως φωνητικές εντολές, eye-tracking τεχνολογίες ή εξειδικευμένους διακόπτες, για όσους δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το ποντίκι και το πληκτρολόγιο. Επιπλέον, για τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, η πλατφόρμα θα πρέπει να διαθέτει εργαλεία προσαρμογής του ρυθμού μάθησης, απλοποιημένη γλώσσα και υποστηρικτικό οπτικό υλικό, ώστε να διευκολύνεται η επεξεργασία πληροφοριών. Με τις κατάλληλες προσαρμογές, η Ψηφιακή Πλατφόρμα Υποστηρικτικής Μάθησης μπορεί να διασφαλίσει ότι η εκπαίδευση γίνεται πραγματικά προσβάσιμη και συμπεριληπτική, δίνοντας σε όλους τους μαθητές ίσες ευκαιρίες μάθησης, ανεξάρτητα από τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητές τους.
Μια ακόμη καινοτόμος πτυχή της πρότασης θα μπορούσε να είναι η παροχή ατομικής συμβουλευτικής επαγγελματικού προσανατολισμού. Οι μαθητές θα μπορούν να λάβουν προσωπική καθοδήγηση από εξειδικευμένους συμβούλους του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΑΝ), οι οποίοι θα τους βοηθούν να ανακαλύψουν τις δεξιότητες, τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις τους. Παράλληλα, θα παρέχονται πληροφορίες για τις ακαδημαϊκές και επαγγελματικές επιλογές που είναι διαθέσιμες, ενισχύοντας έτσι τη δυνατότητα των μαθητών να λάβουν τεκμηριωμένες αποφάσεις για το μέλλον τους.
Επιπλέον, μια άλλη σημαντική καινοτομία που θα μπορούσε να ενσωματωθεί στην πλατφόρμα, ως ανεξάρτητο πεδίο, είναι η γλωσσική και εκπαιδευτική υποστήριξη μαθητών με μεταναστευτική βιογραφία. Πολλοί μαθητές φτάνουν στα κυπριακά σχολεία με ανεπαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας, γεγονός που δημιουργεί εμπόδια στην κατανόηση της σχολικής ύλης και στην κοινωνική τους ένταξη. Για να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα, η πλατφόρμα θα μπορούσε να περιλαμβάνει σύγχρονα και ασύγχρονα γλωσσικά μαθήματα, διαμορφωμένα ανά επίπεδο γλωσσομάθειας (Α1, Α2, Β1 κ.λπ.), ώστε οι μαθητές να προσαρμόζουν τη μάθησή τους σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Παράλληλα, θα παρέχεται βασικό λεξιλόγιο και ορολογία των μαθημάτων, διαδραστικό πολυγλωσσικό υλικό και εξατομικευμένη γλωσσική υποστήριξη μέσω ψηφιακών ατομικών συνεδριών. Αυτή η παρέμβαση θα συμβάλει στη βελτίωση των ακαδημαϊκών επιδόσεων των μαθητών, αλλά και στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, διαμορφώνοντας ένα εκπαιδευτικό σύστημα που προωθεί την ισότητα και τη συμπερίληψη.
Η επιτυχής υλοποίηση της Ψηφιακής Υποστηρικτικής Μάθησης προϋποθέτει την αντιμετώπιση ορισμένων προκλήσεων, όπως η έλλειψη πρόσβασης σε τεχνολογικό εξοπλισμό και διαδίκτυο για κάποιους μαθητές. Για να διασφαλιστεί ότι κανένας μαθητής δεν θα αποκλειστεί από το πρόγραμμα λόγω τεχνολογικών ελλείψεων, το ΥΠΑΝ, σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής (ΥΕΚΨΠ) και το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, θα μπορούσε να εφαρμόσει ένα σύστημα παροχής δωρεάν υπολογιστών ή ταμπλετών σε ευάλωτες οικογένειες, καθώς και να εξασφαλίσει δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο για μαθητές που τη χρειάζονται. Παράλληλα, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου, μπορούν να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενες υποδομές των πολυκέντρων νεολαίας, προσφέροντας στους μαθητές πρόσβαση σε εργαστήρια πληροφορικής για μελέτη και παρακολούθηση των μαθημάτων της Ψηφιακής Υποστηρικτικής Μάθησης. Η πρόσβαση στην εκπαίδευση δεν πρέπει να εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση των οικογενειών, αλλά να διασφαλίζεται ως θεμελιώδες δικαίωμα για όλους τους μαθητές.
Επιπλέον, δεν είναι δεδομένο ότι όλοι οι μαθητές διαθέτουν τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες για να αξιοποιήσουν πλήρως μια διαδικτυακή εκπαιδευτική πλατφόρμα. Το ΥΠΑΝ σε συνεργασία με το ΥΕΚΨΠ θα πρέπει να διασφαλίσει ότι παρέχεται εκπαίδευση στη χρήση της πλατφόρμας, τόσο για τους μαθητές όσο και για τους γονείς τους, μέσω ειδικών ενημερωτικών σεμιναρίων και καθοδηγητικού υλικού. Ακόμη, η διασφάλιση της ποιότητας της διδασκαλίας, η ενίσχυση της μαθησιακής αλληλεπίδρασης, η στήριξη μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες και η σταθερή χρηματοδότηση του προγράμματος αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για τη βιωσιμότητα και την επιτυχία του.
Με αυτή την πρωτοβουλία, μαθητές από όλες τις περιοχές, ανεξάρτητα από γεωγραφικούς περιορισμούς ή οικονομικές δυσκολίες, θα έχουν τη δυνατότητα να προετοιμαστούν για τις παγκύπριες εξετάσεις με ίσους όρους. Η σύνδεση της εκπαίδευσης με τη σύγχρονη τεχνολογία και η δημιουργία ενός ψηφιακού περιβάλλοντος μάθησης διαμορφώνουν ένα εκπαιδευτικό σύστημα που δεν αφήνει κανέναν πίσω, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή, και παράλληλα θέτει ισχυρές βάσεις για την επίτευξη των ψηφιακών μας στόχων και τη θεμελίωση ισχυρών βάσεων ανάπτυξης ψηφιακού γραμματισμού, κριτικής σκέψης, προσέγγισης και στάσης των μαθητών.
Η εμπειρία της Ελλάδας, όπου το Ψηφιακό Φροντιστήριο έχει αρχίσει να εφαρμόζεται με επιτυχία, μπορεί να αποτελέσει οδηγό για την υλοποίησή του στην Κύπρο, με τις απαραίτητες προσαρμογές στις τοπικές ανάγκες και στις καινοτομίες που προτάθηκαν πιο πάνω, ώστε η πλατφόρμα να ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις των μαθητών της Κύπρου. Η πρωτοβουλία αυτή μπορεί να χρηματοδοτηθεί μέσω εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων αξιοποιώντας το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή χορηγιών από ιδιωτικούς φορείς. Η σωστή οργάνωση και συνεργασία μεταξύ υπουργείων, πανεπιστημίων και τεχνολογικών εταιρειών θα διασφαλίσει την ποιότητα και τη βιωσιμότητα του προγράμματος.
Η Ψηφιακή Πλατφόρμα Υποστηρικτικής Μάθησης δεν αποτελεί μόνο μια πρόταση εκπαιδευτικής καινοτομίας, αλλά μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση που εξασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση στη γνώση και προάγει την κοινωνική δικαιοσύνη. Με δωρεάν υποστηρικτική διδασκαλία, στήριξη μαθητών με αναπηρία και με μεταναστευτική βιογραφία, καθώς και καθοδήγηση στον επαγγελματικό προσανατολισμό, δημιουργεί ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον χωρίς αποκλεισμούς.
Αρχικά, το πρόγραμμα στοχεύει στην υποστήριξη των μαθητών της Γ΄ λυκείου, ωστόσο, η επιτυχία του μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για τη σταδιακή επέκτασή του σε όλες τις τάξεις και τις βαθμίδες εκπαίδευσης, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο σύστημα ψηφιακής μάθησης για όλους τους μαθητές.
Η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να πρωτοπορήσει, αξιοποιώντας την ψηφιακή τεχνολογία για να εξαλείψει τις ανισότητες και να ενισχύσει την εκπαιδευτική προοπτική κάθε μαθητή/τριας. Η εφαρμογή αυτής της πρωτοβουλίας θα μπορούσε να μετασχηματίσει το εκπαιδευτικό σύστημα, θέτοντας ισχυρές βάσεις για μια νέα εποχή στην παιδεία, όπου η πρόσβαση στη γνώση θα είναι δικαίωμα και όχι προνόμιο.
