Όπως όλοι οι αναγνώστες της στήλης αυτής γνωρίζουν, ασκώ συχνά κριτική, σε πολλούς και για πολλά και διάφορα. Συνεπώς, θεωρώ ότι η κριτική είναι χρήσιμη και αναγκαία. Είναι για τον δημόσιο διάλογο σε μια δημοκρατική κοινωνία σαν το λάδι στο φαγητό. Παρά ταύτα με ενοχλεί πολύ όταν η κριτική ασκείται επιπόλαια και αβασάνιστα. Και μου προκαλεί αηδία όταν κάποιοι επιδίδονται σε κριτική και φορτώνουν ευθύνες για κακώς έχοντα σε πρόσωπα τα οποία έχουν πολύ λιγότερες ευθύνες από εκείνους που ασκούν την κριτική. Τέτοια αηδία νιώθω όταν ακούω κάποιους βουλευτές να ασκούν κριτική στον υπουργό Εσωτερικών για τα σοβαρότατα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες εξαιτίας της μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτοί που ασκούν σήμερα κριτική στον υπουργό ήσαν οι πρωταγωνιστές για να οδηγηθούμε σε ένα μη λειτουργικό και αναποτελεσματικό έκτρωμα, το οποίο όμως ικανοποιούσε τις ανάγκες της κομματικής πελατείας.
Η μεταρρύθμιση που πρότειναν οι εμπειρογνώμονες, κατόπιν σημαντικής αμοιβής, καρατομήθηκε από τους βουλευτές για να βολευτούν εκατοντάδες κομματικά στελέχη. Και μας σέρβιραν μια Τοπική Αυτοδιοίκηση με πάνω από 70 αντιδημάρχους, που λαμβάνουν ηγεμονικό μισθό για να «παίζουν τα χείλη τους....». Η θεμελιώδης λογική πάνω στην οποία διαμορφώθηκε το νομοθετικό πλαίσιο της μεταρρύθμισης ήταν το συμφέρον των κομμάτων και όχι το κοινό καλό και το συμφέρον των πολιτών. Η νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως και πολλοί άλλοι νόμοι ψηφίζονται για να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα συμφέροντα, χωρίς να απορρέουν από -και να εναρμονίζονται με- μια ολοκληρωμένη, συνεκτική και κοινωνικά δίκαιη στρατηγική και πολιτική για το κοινό καλό, για την ανάπτυξη της χώρας και για την πρόοδο της κοινωνίας. Η κυριαρχία του κομματισμού στο πολιτικό σύστημα, που οδήγησε στο έκτρωμα της υπό συζήτηση νομοθετικής μεταρρύθμισης, ήταν αναμενόμενο ότι θα είχε καταστροφικές συνέπειες στην αποτελεσματικότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Όπως συμβαίνει άλλωστε και στην αποτελεσματικότητα του κράτους και των θεσμών, στην ανταγωνιστικότητα και στην ανάπτυξη της οικονομίας, στην παιδεία, στο κράτος πρόνοιας, στο περιβάλλον, στην κατανάλωση, στην παραοικονομία, στη διαφθορά και στην κουλτούρα ή νοοτροπία ενός σημαντικού ποσοστού των πολιτών. Θα χρειαστώ δεκάδες σελίδες της εφημερίδας που με φιλοξενεί για να αναφερθώ έστω και τηλεγραφικά πιο συγκεκριμένα σε αυτές τις συνέπειες. Όμως είναι χρήσιμο, εδώ, να τονίσω ότι όλες αυτές οι συνέπειες προκύπτουν από τη βασική λογική του κομματισμού, η οποία είναι το κομματικό συμφέρον, που ικανοποιείται μέσω της κατάκτησης και της άσκησης της εξουσίας. Αυτή η λογική συνεπάγεται τεράστια ελλείμματα που αφορούν όλους τους τομείς που προανέφερα. Από τη μια, η προτεραιότητα του κομματικού συμφέροντος οδηγεί στις πελατειακές σχέσεις και στην ικανοποίηση επιμέρους συμφερόντων, πράγμα που δεν επιτρέπει τη διαμόρφωση και την υλοποίηση ενός συνολικού συνεκτικού στρατηγικού και μακροπρόθεσμου σχεδίου, εστιασμένου σε στόχους σε οποιονδήποτε τομέα, περιλαμβανομένου και του Κυπριακού. Επίσης, δεν επιτρέπει τη συναίνεση και τον συνασπισμό πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων για τη διαμόρφωση, την υποστήριξη και την υλοποίηση τέτοιων σχεδίων. Από την άλλη, ο κομματισμός εμποδίζει την αποδοτική χρήση των πόρων και την αποτελεσματικότητα σε όσους τομείς κυριαρχεί, αφού προτεραιότητα είναι η διατήρηση της εξουσίας και της δύναμης επιρροής.
Έτσι προφανώς καταργούνται ο έλεγχος και η λογοδοσία, που αποτελούν βασικά συστατικά της ποιότητας της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και προϋποθέσεις ανάπτυξης, κοινωνικής προόδου και ευημερίας. Επίσης, σε ό,τι αφορά την ποιότητα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας που συνδέεται με τη δικαιοσύνη και τη λογοδοσία, ο κομματισμός έχει οδηγήσει σε σκάνδαλα, μεγάλα και μικρά, και σε διαφθορά που μένουν προστατευμένα με το πέπλο της ατιμωρησίας για λόγους αποφυγής κομματικού κόστους. Και όταν μιλώ για ατιμωρησία, παρόλο που ως δικηγόρος, ο οποίος μάλιστα ειδικεύεται σε θέματα ποινικού δικαίου, στον νου μου έρχεται αμέσως η τιμωρία της φυλάκισης, δεν θεωρώ τούτη την τιμωρία ως την πιο ουσιώδη για τους διεφθαρμένους πολιτικούς. Για τα υποκείμενα αυτά η πιο δραστική τιμωρία είναι η δημόσια διαπόμπευσή τους από το ίδιο τους το κόμμα. Και είναι στο θέμα αυτό που τα κόμματά μας δυστυχώς συναγωνίζονται εκείνα των δημοκρατιών της μπανάνας. Ποιο κόμμα από αυτά που μας κυβέρνησαν ή κυβερνούν ή συμμετέχουν στην κυβέρνηση με κομματικά τους στελέχη τόλμησε να ασκήσει κριτική σε Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή και υπουργό που προέρχεται από τις τάξεις του για οποιοδήποτε από τα γνωστά σκάνδαλα; Αντίθετα, ασκούν κριτική για τα σκάνδαλα που έρχονται στην επιφάνεια όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση και αφορούν την κυβέρνηση και όταν γίνουν κυβερνώντα κόμματα σιωπούν για τα σκάνδαλα της νέας κυβέρνησης. Για τα σοβαρά προβλήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης η κύρια αιτία είναι η κυριαρχία του κομματισμού και όχι η ανικανότητα του υπουργού Εσωτερικών. Δεν έχω καμία απολύτως σχέση με τον άνθρωπο. Τον συνάντησα μια δυο φορές σε δημόσιες εκδηλώσεις.
Όμως θεωρώ ότι είναι από τους λίγους ανθρώπους που γεμίζουν την καρέκλα του υπουργού. Και σίγουρα δεν φταίει για την υπερτροφική, αποκομμένη από την κοινωνία, σπάταλη, αναποτελεσματική Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το πολιτικό προσωπικό των δήμων προέρχεται από τα κόμματα. Όπου πέτυχε να εκλεγεί δήμαρχος άνθρωπος που δεν ήταν υπηρέτης του κομματισμού, έγιναν πράγματα αξιόλογα. Όπου κυριάρχησε η λογική πάνω απ’ όλα το κόμμα είχαμε κατηφορική πορεία, αρνητισμό και καταφυγή στον λαϊκισμό για να πείθονται οι πολίτες πως για τα χάλια στους δρόμους, στις πλατείες, στις παραλίες φταίει κάποιος άλλος και όχι ο κομματισμός. Η αδικαιολόγητη κριτική στον υπουργό έχει να κάνει με το υφιστάμενο σύστημα αξιών που κυριαρχεί στην κυπριακή κοινωνία και το οποίο αποτελεί τη βασική αιτία της κατηφορικής πορείας της χώρας. Στην πολιτική ζωή, ευρύτερα και ιδιαίτερα σε τοπικό επίπεδο, αντί για τις αξίες της άμιλλας και της συναίνεσης και της συνεργασίας για το κοινό συμφέρον, κυριαρχούν οι αξίες της πόλωσης, του κομματισμού, του ρεβανσισμού και του στενού ατομικού συμφέροντος. Για τους περισσότερους πολιτικούς μεγαλύτερη αξία έχουν η προσωπική καριέρα και οι ατομικοί στόχοι από ό,τι έχουν τα κοινά συμφέροντα. Και ακόμη χειρότερο για πολλούς βουλευτές τη θέση της υπευθυνότητας, της συνέπειας, της ειλικρίνειας, της ευθύτητας και της ηπιότητας έχουν πάρει η ανευθυνότητα, η δημαγωγία, η επιθετικότητα, το ψέμα και η εξαπάτηση. Με αυτά να κυριαρχούν σήμερα, καμία στρατηγική, καμία πολιτική και κανένα πρόγραμμα από τον υπουργό ή την κυβέρνηση δεν θα αλλάξει την πορεία των πραγμάτων. Θα συνεχίσουμε να κολυμπάμε στα λύματα...
