Η επίθεση του βουλευτή του ΔΗΣΥ Κυριάκου Χατζηγιάννη στον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για παραχωρήσεις της Ελλάδας στο Αιγαίο προκάλεσε την αντίδραση της υπόλοιπης ηγεσίας, η οποία μεταξύ άλλων υποδεικνύει με ανακοίνωσή της ότι «οφείλουν όλοι να αντιληφθούν τη στρατηγική σημασία της συνεργασίας μεταξύ Κύπρου και Ελλάδος για την ευόδωση των εθνικών στόχων, κάτι για το οποίο ο ΔΗΣΥ εργάζεται συστηματικά από ιδρύσεώς του». Καθώς επίσης και «όλα τα στελέχη οφείλουν να σέβονται τις αξίες που το κόμμα πρεσβεύει, την ιστορία και τις στρατηγικές πολιτικές του επιλογές». Το θέμα που προκύπτει από τις δηλώσεις Χατζηγιάννη δεν είναι νέο. Πάει χρόνια πίσω, πολύ πιο πριν και από την ίδρυση του ΔΗΣΥ. Ο χώρος της Κεντροδεξιάς ουδέποτε λειτούργησε σαν μια ενωμένη πειθαρχημένη οντότητα. Ο ΔΗΣΥ από της ιδρύσεώς του είχε παρόμοια φαινόμενα τα οποία λόγω της ισχυρής προσωπικότητας και του κύρους του Γλαύκου Κληρίδη περνούσαν απαρατήρητα. Με τη φυγή του Κληρίδη και τη διαδοχή του από τον Γιαννάκη Μάτση άρχισαν τα φαινόμενα, να λένε κάποιοι ότι τους «καπνίσει», να πολλαπλασιάζονται. Έναντι των φαινομένων αυτών, όλες οι μετά τον Κληρίδη ηγεσίες επέδειξαν ατολμία και ασύγγνωστη ανοχή. Αυτή η συμπεριφορά οδήγησε ως φυσιολογική κατάληξη στην αποστασία πριν από τις τελευταίες προεδρικές εκλογές, την πιο σημαντική στρατηγική επιλογή του κάθε κόμματος σε οποιαδήποτε δημοκρατική χώρα. Εκείνο που δεν έγινε αντιληπτό από πολλούς στον ΔΗΣΥ είναι το τι συνεπάγεται η ένταξή τους σε ένα κόμμα ως μέλους. Αλλά σήμερα το θέμα που θέλω να αναδείξω δεν είναι η αποστασία, αλλά οι πατριωτικές κορώνες του Χατζηγιάννη και πολλών άλλων που βρέθηκαν στα έδρανα της Βουλής και σε κομματικά αξιώματα. Ας δούμε τι έγραψε στην ανάρτησή του στα ΜΚΔ ο εκπροσωπών στη Βουλή των Συναγερμικών της κατεχόμενης πόλης της Αμμοχώστου: «Τα κυριαρχικά σου δικαιώματα στο Αιγαίο τα ασκείς, δεν τα εκχωρείς στην Τουρκία». Και η εκχώρηση που τον κατηγορεί ότι έκανε, είναι γιατί ο εργολάβος στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδος – Κύπρου ζήτησε την έγκριση της Τουρκίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ακολουθεί τη μόνη πολιτική που προσφέρεται για την επίλυση των διαφορών της χώρας του με την Τουρκία. Αυτή της συνεννόησης και της διαπραγμάτευσης. Ταυτόχρονα όμως δεν παραμελεί την αμυντική θωράκιση της χώρας του, τόσο σε εξοπλισμούς όσο και σε αμυντικές συνεργασίες. Αυτό ενοχλεί τους πατριώτες της λουβάνας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τους αποκάλεσε πατριώτες της φακής. Εμείς στην Κύπρο τους αποκαλούμε πατριώτες της λουβάνας και το δικό μας είναι σαφώς ορθότερο. Γιατί αυτά που πουλούν στον κόσμο είναι όντως «λουβάνες». Το πρόβλημα εντοπίζεται, καθόσον αφορά τον ΔΗΣΥ, στην παντελή αδυναμία του, τόσο των συλλογικών οργάνων του κόμματος όσο και την υγιών στοιχείων της παράταξης, τα οποία δεν είναι λίγα, να περιμαζέψουν την αδολεσχία που, ώρες - ώρες, κυριολεκτικά ασχημονεί, μέσα στη φαντασίωσή της, ότι τάχα ο κάθε Χατζηγιάννης είναι ο ηγέτης, όχι μόνο της Κύπρου αλλά και του έθνους. Οι τύποι αυτοί συχνά παρεκτρέπονται σε βήμα δημαγωγού, που ξεσηκώνουν τις ανασφαλείς και ημιμαθείς λαϊκές μάζες, οι οποίες, όχι σπάνια, με περίσσιο μίσος αντιμετωπίζουν τους δυστυχισμένους οικονομικούς πρόσφυγες του τόπου μας αλλά και καθετί το τουρκικό. Ο επιθετικός και απρεπής λόγος του βουλευτή του ΔΗΣΥ δεν πρέπει να με παρασύρει σε εκτεταμένο αντίλογο, και μάλιστα σε προσωπικό επίπεδο. Όταν αρχίζω να γράφω για τους δημαγωγούς, γνωρίζοντας τον κίνδυνο να παρασυρθώ, έχω πάντα προχείρους τους στίχους του Ευριπίδη για τον Αναξαγόρα, με τους οποίους ο μεγάλος ποιητής εξυμνούσε τις αρετές του φιλοσόφου και τον ονόμαζε όλβιο (καλότυχο), γιατί είχε οικειωθεί με το μάθημα της Ιστορίας και γνώριζε πως δεν είχε νόημα να καταφέρεται κάποιος εναντίον συμπολιτών του, ακόμη κι όταν εκείνοι ασχημονούν ασύστολα. Οφείλω να παραδεχθώ βέβαια την αμαρτία μου, ότι δεν μένω πάντα σταθερός την απόφασή μου για ανεκτικότητα. Κυρίως όταν έρχομαι αντιμέτωπος με φαινόμενα ψεύτικου πατριωτισμού και ασύστολης δημαγωγίας. Ελπίζω ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει ήδη αντιληφθεί ότι είναι εύκολη κι ανέξοδη η κριτική εκ του ασφαλούς. Και ότι πρόκειται για κούφια σκάγια στον αέρα. Θετική διάσταση, κυρίως για μεγάλα πολύπλοκα προβλήματα, μπορεί να έχει αποκλειστικά η μελετημένη, όσο και χαμηλών τόνων προσπάθεια. Ελπίζω ότι θα συνεχίσει την προσπάθεια για ειρηνική επίλυση των διαφορών με την Τουρκία. Η πορεία αυτή είναι μονόδρομος.
Σαν Κρητικός, ας συνεχίσει να ακολουθήσει το παράδειγμα του συμπατριώτη του Ελευθερίου Βενιζέλου που στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πέτυχε να κάνει τη μικρή Ελλάδα όπως την ξέρουμε σήμερα. Μελετώντας την Ιστορία και τις σύγχρονες εμπειρίες, με ανυπόκριτο ενδιαφέρον και απροκατάληπτη επιμέλεια, δεν μπόρεσα να βρω παραδείγματα χωρών που μπόρεσαν να επιλύσουν διαφορές με γειτονικά κράτη με τον πόλεμο ή με τη χρήση απειλών και εκβιασμών. Μπορεί κάποιοι να είναι θιασώτες αυτών που κάνει σήμερα η Ρωσία στην Ουκρανία. Όμως και την Ουκρανία ολόκληρη να καταλάβει η Ρωσία, δεν θα βγει κερδισμένη από αυτήν την περιπέτεια. Οι πόλεμοι δεν λύνουν προβλήματα. Αντίθετα, τα πολλαπλασιάζουν. Ή τα κάνουν πιο πολύπλοκα. Και αφήνουν πίσω τους μόνον ερείπια. Μοναδική πορεία είναι η ειρηνική επίλυση των διαφορών με διαπραγματεύσεις. Και στις διαπραγματεύσεις βγαίνει κερδισμένος εκείνος που κατέχει την τέχνη του συμβιβασμού. Η αποτελεσματική άσκηση αυτής της τέχνης προϋποθέτει πολλές αρετές. Και σίγουρα δεν μπορούν να την ασκήσουν άνθρωποι που χαρακτηρίζονται από ακόρεστη ροπή για αυτοπροβολή και επίδειξη, στον βωμό των οποίων καμία αναστολή δεν είναι ικανή να αποτρέψει τη βάναυση διάσταση λόγων και έργων. Αυτός ο μαρτυρικός τόπος, αλλά και η Ελλάδα, βίωσαν καταστροφικές περιπέτειες από ανθρώπους που είχαν ακόρεστη δίψα για δόξα, που δεν είχαν αντίληψη των πραγματικοτήτων και που έπειθαν τους εαυτούς τους και τους αφελείς ότι μπορούσαν να πάνε περπατητοί στο φεγγάρι. Και αντί στο φεγγάρι ξυπνούσαν μπροστά σε τάφους και λείψανα.
