Και να που πάλι όλοι θυμήθηκαν την Αμμόχωστο. Και με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από τη δεύτερη εισβολή, ανέσυραν από το συρτάρι την «ανησυχία» τους για τη συνεχιζόμενη κατοχή. Μαζί με την αποφασιστικότητά τους για ανατροπή των τετελεσμένων. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης σε ανακοίνωσή του έγραψε πως «Δεν Ξεχνάμε… Δεν συμβιβαζόμαστε με την κατοχή, παραμένουμε μαχητικά αισιόδοξοι για μια επανενωμένη Κύπρο, όπως μας αξίζει». Το ΔΗΚΟ σημείωσε πως στόχος παραμένει «η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια λύση που θα απελευθερώνει το νησί μας… και θα διασφαλίζει τη συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας». Ενώ η Αννίτα Δημητρίου τόνισε ότι «ούτε στιγμή ούτε και καμιά ευκαιρία δεν πρέπει ν’ αφήσουμε αναξιοποίητη, διαβεβαιώνοντας πως η επιστροφή μας είναι «αδιαπραγμάτευτη και η επιμονή και αποφασιστικότητά μας δεδομένες». Με τον Νίκο Τορναρίτη να προτρέπει την Αμμόχωστο να κρατήσει ακόμα λίγο, και το μέχρι πρόσφατα πουλέν του ΔΗΣΥ και πρώην κυβερνητικό εκπρόσωπο, Μάριο Πελεκάνο, να εμφανίζεται βέβαιος ότι «θα έρθει η μέρα». Υποδεικνύοντας ότι «δεν χαρίζουμε πατρίδες σε κανέναν». Αυτοί που για 50 χρόνια έκαναν σημαία τον μακροχρόνιο στήθηκαν στη σειρά για να εξηγήσουν ότι είναι αδιανόητο να δεχθούμε η πόλη να γίνει παιχνίδι στα χέρια της Τουρκίας, καλώντας άπαντες να θέσουν το Κυπριακό στη σωστή του βάση. Και αυτοί που ως κυβέρνηση κατέγραψαν το μεγαλύτερο ίσως διαπραγματευτικό κενό (βάζοντας στο τραπέζι τα δύο κράτη), θυμήθηκαν, «πιστοί στον σκοπό τον οποία τάχθηκε ο ΔΗΣΥ από την ίδρυσή του», ότι επιβάλλεται άμεσα να επαναρχίσουν οι συνομιλίες ώστε να αποφύγουμε τη διχοτόμηση. Αφού η έλλειψη κινητοποίησης κλειδώνει τα τετελεσμένα.
Πού ήταν, όμως, όλοι αυτοί το προηγούμενο διάστημα; Τι έκαναν από το 2021 όταν, με αφορμή την επίσκεψη Ερντογάν για να «ξεκλειδώσει» την περίκλειστη περιοχή, δήλωναν «έτοιμοι να κάνουν όλες τις αναγκαίες ενέργειες για επανένωση του τόπου»; Τι έκαναν απ’ όταν ο Κουντρέτ Οζερσάι εξήγγελλε με τον πιο επίσημο τρόπο το «σταδιακό άνοιγμα των Βαρωσίων», ώστε να αποτραπούν τα νέα τετελεσμένα; Εδώ και δεκαετίες η Τουρκία, αξιοποιώντας το status quo, δημιουργεί συνεχώς νέες πραγματικότητες, όχι μόνο στην Αμμόχωστο αλλά και στο Κυπριακό. Και εδώ και δεκαετίες τα ίδια πρόσωπα ή κόμματα αναγνωρίζουν πως η πάροδος του χρόνου παγιώνει τα τετελεσμένα. Σε τι ενέργειες προχώρησαν; Τι έκαναν όλοι αυτοί που, κάθε χρόνο (εδώ και 50 χρόνια) με αφορμή την επέτειο της δεύτερης εισβολής, ανασύρουν τα ψηφίσματα του OHE, ώστε να τα αξιοποιήσουν για επιστροφή των κατοίκων στην πόλη τους; Πότε επιχειρήθηκε η αποσύνδεση της επιστροφής των Βαρωσίων από τη συνολική προσπάθεια λύσης στη βάση των ψηφισμάτων; Δεν είναι η πολιτική ηγεσία που με συνθήματα όπως «αμμοχωστοποίηση του Κυπριακού» και «νομιμοποίηση των τετελεσμένων για 5 γειτονιές του Βαρωσιού» μετέτρεψε την πόλη από μέτρο εμπιστοσύνης σε αναπόσπαστο κομμάτι του εδαφικού; Τα όσα παρακολουθούμε σήμερα δεν είναι αυτά που κατέγραφαν στο σύνολό τους οι πολιτικοί ηγέτες ως συνέπειες της μη λύσης; Τι κάναμε όλο αυτό το διάστημα ώστε τα όσα καταγράφαμε ως κινδύνους να μην επιβεβαιωθούν; Πώς προσπαθήσαμε να τους αποτρέψουμε; Πότε με πράξεις επιδιώξαμε την επιστροφή της πόλης; Έχει σημασία αν η πόλη μ’ έναν μαγικό τρόπο μας «καρτερεί» από τη στιγμή που αποφασίσαμε ότι δεν θα κάνουμε τίποτε ώστε να επιστραφεί;
Είναι δυνατόν το κόμμα που κυβέρνησε την προηγούμενη 10ετία να υποδεικνύει τους κινδύνους από τη στασιμότητα και να καλεί τον νέο Πρόεδρο να αξιοποιήσει κάθε ευκαιρία για επανέναρξη των συνομιλιών; O νέος Πρόεδρος με σπουδή να δηλώνει ότι θα πρέπει άμεσα να επαναρχίσουν οι συνομιλίες απ’ εκεί που έμειναν, χωρίς να εξηγεί πώς η πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης, της οποίας υπήρξε ο κύριος εκφραστής, εξυπηρέτησε αυτόν τον σκοπό που ξαφνικά κατέστη ζήτημα εθνικής επιβίωσης; Και αυτοί που εδώ και 50 χρόνια δίνουν τον έναν «αγώνα» μετά τον άλλο να μην πτοούνται από το πού αυτοί οι αγώνες έχουν οδηγήσει; Μπορούν όλοι αυτοί που σήμερα ανησυχούν και ετοιμάζονται για νέες διεκδικήσεις να ισχυριστούν ότι κάναμε όσα οφείλαμε για να διεκδικήσουμε επιστροφή της πόλης, είτε αξιοποιώντας τα ψηφίσματα είτε μέσω μίας συνολικής λύσης; Ότι παλέψαμε για αποτροπή των τετελεσμένων; Τι έκαναν πρώην κυβέρνηση και ΔΗΣΥ μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά πέρα από το να ψάχνουν κάθε είδους προσκόμματα για να μην συζητούμε; Τι κάνει σήμερα ο νυν Πρόεδρος εκτός από το να επαναλαμβάνει όσα έκανε με τον Νίκο Αναστασιάδη οδηγώντας το Κυπριακό στο απόλυτο τέλμα; Με κινήσεις και δηλώσεις εντυπωσιασμού και πάλι; Και μοναδικό στόχο το εσωτερικό ακροατήριο;
Κανείς δεν ισχυρίζεται ότι η Τουρκία με τις κινήσεις της έκανε εύκολη την ανατροπή των τετελεσμένων. Αυτή όμως η πορεία φέρει φαρδιά - πλατιά την υπογραφή και των δικών μας χειρισμών. Είναι αποτέλεσμα μιας χρόνιας αδράνειας αλλά και μιας συνειδητής πολιτικής διαδρομής συντήρησης της στασιμότητας που κλείδωνε το status quo. Μιας ατέρμονης υποκρισίας ότι μια ιδεατή λύση είναι εφικτή. Και ενός πολιτικού αμοραλισμου που, από ένα σημείο και μετά, δημιούργησε την πεποίθηση ότι η Αμμόχωστος έπαψε να αποτελεί παιχνίδι στα χέρια της Τουρκίας και έγινε παιχνίδι στα χέρια του κάθε λαϊκιστή. Μαζί με την ευρωπαϊκή λύση, τη «νέα στρατηγική», πρόσφατα ακόμα και την τεχνητή νοημοσύνη. Οτιδήποτε θα κρατούσε ανέπαφο τον μακροχρόνιο. Τον οποίο αγκαλιάζουμε ακόμα και σήμερα: Βροντοφωνάζουμε ότι δεν χαρίζουμε πατρίδες, διαβεβαιώνουμε πως «Δεν ξεχνάμε», καλούμε τον Πενταδάκτυλο να τους αποσείσει και ζητούμε από την Αμμόχωστο να μας καρτερεί. Κανείς, όμως, δεν καρτερά. Ούτε η Αμμόχωστος ούτε η Ιστορία. Τα πάντα με την πάροδο του χρόνου ξεχνώνται. Και πατρίδες χαρίζονται όταν για δεκαετίες τα συνθήματα λειτουργούν ως πρόσχημα για να καλύπτουν τις οδυνηρές πραγματικότητες.